CO2-mik Ilulissani nalunaarsuinerup nunat tamalaat GHG-p allassimaffiani piumasaqaataasut malippai
Ilulissani 2019-mi CO2-mik nalunaarsuineq najoqqutassiat toqqammavilersuutillu sukumiisumik aal-laavigalugit nunat tamalaat periutsit akuersaarneqarnerpaat; The Global Protocol for Community-Scale Greenhouse Gas Emission Inventories (GPC), aamma taaneqartartoq GHG-p allassimaffianik, atorlugit CO2 –mik illoqarfinni nalunaarsuusiortarsimapput. CO2-mik nalunaarsuineq suliarineqarpoq siunnersuisarfik Rambøll suleqatigalugu taamaasillunilu Avannaata Kommunia tikkuullugu silaan-naap sunniuteqarfigisaanik.
Silaannaap allanngoriartornerata ullumikkut ersiuterpassuit takutereerpai nunarsuatsinnut uloria-nartorsiortitsisut, siunissamut tikkuussimmat silap kissatsikkiartorneranik isugutaallu nakkaasartut pissusaasa allannguuteqarnerinik. Taamaattumik Avannaata Kommuniata silaannaap allannguutai oqaluuserisassanut ilannguppai siunnerfeqartumillu anguniagaqarluni kommunep illoqarfiata anner-paap, Ilulissat, CO2-mik aniatitsinera annikillisarniarlugu.
“CO2-mik Ilulissani nalunaarsuineq tassaavoq alloriarneq pingaarnerpaa toqqammaviliisussarlu kom-munip siunissami iliuuseqarniarneranut” Palle Jerimiassen (AT) Avannaata Kommuniani borgmesteri oqarpoq.
Ilulissani atuineq CO2-mik aniatitsinermut pissutaanerpaavoq
Ilulissani uuliamik kiassarneq tunisassiorfinnilu atuineq CO2-mik aniatitsinermi 2019-mi 50 %-ngajannik annertussuseqarpoq. Aniatitsinermut tulliusoq tassaavoq angallanneq 28 %-mik annertussu-seqartoq. Tamatumani pissutaavoq benzinamik dieselimillu angallatinut, biilinut il.il. atuinerit.
”Avannaata Kommuniata kissaatigaa Naalakkersuisut suliaqassasut pitsaasunik sinaakkusiornissamut kiassaatit uuliatortut taarsersornissaannut kissamik pilersuinermut mingutitsinngitsumik kiisalu sarfaq atorlugu illunik kiassaanermut. Aamma pingaaruteqarpoq akit nalimmassarneqarnissaat, taamaasilluni annertunerusumik inuiaqatigiit aningaasaqaqrnikkut aningaasartuutaat isiginiarneqarnerullutik taamalu nukissiutinik mingutitsinngitsunik atuineq pilerinarnerutilerlugu” Palle Jerimiassen (AT), Avannaata Kommunia borgmesteri ilassusiivoq.
Eqqaavissuit metangas-sinik aniatitsipput taannalu sakkortuumik kissatitsisartutut gas-iuvoq
Ilulissani eqqakkanut katersuiviit Ilulissani CO2-mik aniatitsinerup 20 %ralugu. Ilulissani eqqakkanik eqqaavissuarmi uninngatitsineq avatangiisinut peqqissutsimullu ulorianaannanngilaq aammali metangas-imik (CH4) aniatitsivoq. Metan gas-iuvoq kissatitsipiloortartoq CO2-miik 28-riaammik sakkortuneq tamannalu silaannaap allannguutaanut annertuumik sunniuteqarluni.
Kallerup inneranik atuinerup Ilulissat CO2-mik aniatitsiunnaarsissinnaavaa
Sarfamik kiassarnermillu tunisassiorneq annertuumik aallaaveqarpoq nukissiutinik ataavartuniit, tassunga ilaalluni erngup nukinga. Paakitsumi erngup nukinganik nukissiorfik Ilulissat 2012-mili sarfamik pilersulerpaa sulilu tamakkiisumik atorneqalerani.
Tamatuma saniatigut eqqakkat annertunngitsut kiassarnermik pilersuipput kommunip eqqakkanut ikuallaaviani Ilulissaniittumi. Kommunemit anguniarneqarpoq Ilulissani eqqakkanik immikkoortiteri-nerup annertusarnissaanik eqqakkat uninngatiinnakkat annikillisarniarlugit, taamaasillunilu avatangiisinut akisussaassuseqarnerusumik CO2-millu aniatitsinnginnerusumik eqqakkanik passussinerup anguniarnissaa.
Ilulissani CO2-mik aniatitsineq annikillisarniarlugu maanna immikkut isiginiarneqarput uuliamik, benzinamik dieselimillu illoqarfimmi attuinerit annikillisarnissaat. Aammattaaq eqqaavissuarni eqqakkanik uninngatitsinerit annikillisarneqassapput.
CO2-mik nalunaarsuusiaq pillugu nalunaarusiaq uaniaajuk.