Nunatsinni assaat tamaasa atorfissaqartippagut, ingammik Ilulissani, sulisussaaleqiffiusumi. Taamaakkaluartoq kommunimi misigiuarparput, inuit suliffissarsiortunut ikiorsiissutinik tigusartagaqartut, suliffissamut innersuunneqartumut iluamik tunngavissaqaratik qujaannartartut, taamaakkaluartorli ikiorsiissutit affaannik tiguminniinnartartut. Tamanna, inuiaqatigiit, sulisitsisut imaluunniit innuttaasorpassuit, pisussaaffimminnik ullut tamaasa naammassinnittartut eqqarsaatigalugit, pissusissamisuunngilaq.
Avannaata Kommuniata kissaatigaa, inuit ikiorsiissutinik pisartagaqartut ajoquteqanngitsullu, suliassaqartillugu orniguttariaqartut sulillutillu. Tamanna silatusaarneruvoq peqqinnartoq inuiaqatigiillu aningaasaqarnerannut pitsaasoq.
Taamaattumik Naalakkersuisut akisussaaffimmik tigusinissaannik inatsimmillu eqqortumik atortitsisoqarnissaanik qulakkeerinneqqullugit kaammattorpagut. Inatsimmik allannguinissaq atorfissaqartinngilarput, paasinissaa eqqortumillu atorneqarnissaa pisariaqartipparput.
Inatsit eqqortumik paasineqarli
Inatsisitigut allakkiami, Avannaata Kommuniata suliaritissimasaani, naqissuserneqarpoq, suliffeqanngitsut pisussaaffeqartut sukkulluunniit suliartoqquneqarnissamut piareersimanissamut, pisussaaffeqarlutillu suliffissamik innersuunneqartumik tigusinissamik. Tamanut paasiuminartussaangaluarpoq; peqqissuugaanni nappaateqaranilu, itigartitsinissamullu iluamik tunngavissaqanngikkaanni, taava suliffissaq innersuunneqartoq tiguneqartussaammat. Taamaanngippat taava ”nammineq pisuussutiginagu suliffissaaleqisuusimajunnaassaaq” taamalu pisortanit ikiorsersorneqarnissamut piginnaatitaaffeqarani.
Namminersorlutik Oqartussani atorfillit oqarput, suliffissaaleqisut suliffissamik neqeroorummut itigartitsisut qaammammi ataatsimi killilersuiffigisaalissasut, tassa imaappoq innuttaasoq ikiorsiissutit affaannaannik tunineqassasoq. Innuttaasoq sisamariarluni qaammatit 12-it imminnut atasut iluanni killilersuiffigisaalersimaguni, taava annertusisamik killilersuiffigisaassaaq piffissami qaammatini pingasuni. Inuttaasoq taamaalilluni suliffissarsiortunut ikiorsiissutinik tigusartagaqartuaannarsinnaavoq, annikinnerulersinneqaannarsimasunik.
Taamaalilluni taaguut ”Dovne Robert = Ruuba eqiatsitaartoq” Nunatsinni saqqummeriataarpoq. Tamanna ataqqinanngilaq, aamma pisariaqanngilaq. Nuna tamakkerlugu kommunit ataatsimut ukiumut suliffissarsiortunut ikiorsiissutinut 50 mio. koruunit atortarpaat. Aningaasarsiornikkut attanneqarsinnaanngilaq aningaasat taakku ilaat atorneqassappata innuttaasunut, namminneerlutik suliffissamik itigartitsisunut, massa illoqarfinni arlalinni sulisussaaleqisoqaraluartoq.
Naalakkersuisut piffissaagallartillugu sinikataarsimapput
Naalakkersuisut Siulittaasuat, Jens-Frederik Nielsen (D), KNR-imi apersorneqarluni oqarpoq, ”assaat sulisinnaasut tamarmik sulissapput” – tamanna isumaqatigilluinnarparput. Kisianni taamatut nalunaaruteqarnera ullumikkut ulluinnarni periutsimut atorneqartumut naapertuutinngilaq. Tassami inatsit ajornartorsiutaanngilaq, kisianniuna qanoq paasineqartarnera ajornartorsiutaasoq. Tamanna piumaguni iluarseriaannaagaluarpaa.
Nutaanik inatsisissanik siunnersuuteqanngikkaluarlutik, Naalakkersuisut atorfilittallu inatsit pioreersoq eqqortumik paasiinnartussaagaluarpaat. Inatsisimmi § 1, imm. 1-iata erseqqissisippaa, taamaallaat nammineq pisuussutiginngisamik suliffissaaleqigaanni, suliffissarsiortunut ikiorsiissutinik pisoqarsinnaasoq. Suliffissaq innersuunneqartoq tunngavissaqarani itigartikkaanni, taava tassa nammineq pisuussutiginagu suliffissaaleqisutut taaneqarsinnaajunnaassaaq, taamalu ikiorsiissutinik pisinnaatitaaffeqarunnaassalluni.
SIK kukkuvoq, pinngitsaaliiniarneq pineqanngilaq
SIK-p siulittaasua KNR-imut oqarpoq, nammineq upperinagu inuit ”pinngitsaalillugit” sulisinneqalersinnaasut. Kisianni pinngitsaaliiniarneq matumani pineqarani, akisussaaffik eqqartorneqarpoq. Inuiaqatigiittut akissaqanngilagut suliffissaaleqisut periarfissaqartillutik nammineq qinikkaminnik suliumanngitsut ikiorsissallugit.
Napparsimasut imaluunniit inuit ajornartorsiortut oqaluuserineqanngillat. Oqaluuserivagut inuit, sulilernissaminnut piareersimasut, nammineerlutillu oqaannartut aalisakkerivimmi imaluunniit akunnittarfimmi eqqiaasutut suliumanatik. Tamanna sulinnginnissamut utoqqatsissutaasinnaanngilaq.
Kommunip isummernera ersarippoq
Avannaata Kommuniata kissaatigaa, inuit ajoquteqanngitsut sulissasut, suliffissarsiortutut ikiorsiissutinik tamakkiisumik affaannarmilluunniit pisartagaqaratik. Tamanna silatusaarneruvoq peqqinnartoq inuiaqatigiillu aningaasaqarnerannut pitsaasoq.